مقدمه
هوش مصنوعی به دو شاخه بزرگ تقسیم میشود:
هوش مصنوعی مولد و
هوش مصنوعی تحلیلی .
این دو هرچند در یک خانواده قرار دارند، اما کاربردها، تواناییها و خروجیهایشان کاملاً متفاوت است.
این مقاله به شما کمک میکند مثل یک متخصص، تفاوت این دو شاخه را درک کنید و بدانید هر کدام در چه بخشهایی کاربرد دارند.
هوش مصنوعی تحلیلی چیست؟
هوش مصنوعی تحلیلی روی تحلیل دادهها تمرکز دارد.
یعنی اطلاعات موجود را بررسی میکند، الگوها را تشخیص میدهد و نتیجهگیری منطقی ارائه میدهد.
این نوع AI مثل یک «متخصص تحلیل داده» عمل میکند.
- پیشبینی روندها
- تحلیل رفتار کاربران
- کشف تقلب
- تحلیل مالی
- تشخیص الگوها در دادههای بزرگ
هوش مصنوعی مولد چیست؟
هوش مصنوعی مولد برخلاف تحلیلی، فقط تحلیل نمیکند؛
چیز جدید خلق میکند!
این AI میتواند:
- عکس تولید کند
- مقاله یا متن بنویسد
- ویدیو و موسیقی بسازد
- کد برنامهنویسی تولید کند
- طراحی ارائه دهد
معروفترین نمونه آن همین ChatGPT و مدلهای تصویری مثل DALL·E هستند.
مقایسه مستقیم
کاربردهای دنیای واقعی
هوش مصنوعی تحلیلی: در بانکها، بورس، پزشکی، مدیریت ریسک و امنیت.
هوش مصنوعی مولد: در تولید محتوا، طراحی، بازاریابی، آموزش، مدلسازی خلاقانه.
میزان استفاده از هوش مصنوعی مولد
۸۵٪
میزان استفاده از هوش مصنوعی تحلیلی
۷۵٪
نتیجهگیری
هر دو شاخهٔ AI در جای خود ضروری هستند. اگر بخواهیم ساده بگوییم:
AI تحلیلی → میفهمد چه اتفاقی افتاده و چه اتفاقی میافتد
AI مولد → چیزی خلق میکند که اصلاً وجود نداشته!
ترکیب این دو، آیندهٔ هوش مصنوعی را میسازد.